Jak mieć podatek niższy o kilkaset złotych

Ulga rehabilitacyjna pozwala na odliczenie wydatków na leki, samochód czy specjalistyczne leczenie. Przeciętne odliczenie z tego tytułu wynosi co roku ok. 2 tys. zł, co oznacza średnią oszczędność na podatku w kwocie ok. 360 złotych.

Wśród ulg odliczanych od dochodu ulga rehabilitacyjna zajmuje drugie miejsce pod względem liczby korzystających z niej podatników (po uldze internetowej) - według danych Ministerstwa Finansów, co roku korzysta z niej ponad milion osób.

Ulga internetowa była co prawda dużo bardziej popularna – do tej pory co rok w każdym roku korzystało z niej ok. 4 mln podatników – ale jednocześnie przeciętne odliczenie z tytułu ulgi rehabilitacyjnej było kilkukrotnie wyższe (ok. 2 tys. zł, co w przypadku osoby rozliczającej się według stawki 18% oznacza średnią oszczędność na podatku w kwocie ok. 360 zł) niż w przypadku średniego odliczenia wydatków na internet (ok. 570 zł, czyli średnia oszczędność na podatku ok. 102 zł). Tak duża różnica w kwocie odliczenia wynika przede wszystkim z limitu, jaki został nałożony przy uldze internetowej (maksymalnie od dochodu można odliczyć 720 zł). W przypadku ulgi internetowej też występują limity, ale są one wyższe i nie dotyczą wszystkich wydatków, jakie można odliczyć w ramach tej ulgi.

	Liczba podatników korzystających z ulgi rehabilitacyjnej	Przeciętna kwota odliczenia
2012 r.	1 060 856 (4,42% ogółu podatników)	2 142 zł
2011 r.	1 086 214 (4,47%)	2 299 zł
2010 r.	1 134 957 (4,62%)	2 248zł
2009 r.	1 094 625 (4,48%)	2 176 zł
2008 r.	1 102 444 zł (4,51%)	2 106 zł

Źródło: Tax Care (na podstawie danych Ministerstwa Finansów)

Do odliczeń z tytułu ulgi rehabilitacyjnej są uprawnione zarówno osoby niepełnosprawne z orzeczoną I lub II grupą inwalidzką oraz osoby, które mają na utrzymaniu niepełnosprawne dziecko, współmałżonka, rodziców czy teściów (pod warunkiem, że roczne dochody osoby niepełnosprawnej pozostającej na utrzymaniu podatnika nie przekraczają 9 120 zł).

Wśród kosztów limitowanych znajdują się między innymi wydatki na używanie samochodu osobowego (limit wynosi 2280 zł), stanowiącego własność lub współwłasność osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu taką osobę, wykorzystywanego do przejazdu na zabiegi rehabilitacyjno-lecznicze. Do wydatków nielimitowanych, podlegających odliczeniu w całości, zaliczają się między innymi wydatki na przystosowanie mieszkania do potrzeb osoby niepełnosprawnej, odpłatną rehabilitację czy kolonie i obozy dla niepełnosprawnej młodzieży oraz dzieci osób niepełnosprawnych.

Wydatki nielimitowane, uprawniające do ulgi rehabilitacyjnej

- adaptacja i wyposażenie mieszkań stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

- przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;

- zakup i naprawa sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych (z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego);

- zakup wydawnictw i materiałów szkoleniowych;

- odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;

- odpłatny pobyt na leczeniu w (np. w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego) oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;

- opieka pielęgniarska w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób zaliczonych do I grupy inwalidztwa;

- opłacenie tłumacza języka migowego;

- kolonie i obozy dla młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia;

- odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi rehabilitacyjno-lecznicze osoby niepełnosprawnej karetką oraz dzieci osób niepełnosprawnych do lat 16 (również innymi niż karetka środkami transportu sanitarnego);

- odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem: na turnusie rehabilitacyjnym, w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz na koloniach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia.

Źródło: MF

Wydatki limitowane, uprawniające do ulgi rehabilitacyjnej

- opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł;

- utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące (I lub II grupy inwalidztwa) oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu (I grupa inwalidztwa) psa asystującego, tj. odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa (np. psa przewodnika), który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym - maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł;

- używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (lub współwłasność) osoby niepełnosprawnej (I lub II grupy inwalidztwa) lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną (I lub II grupa inwalidztwa) albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia, na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł;

- leki, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo. W tym wypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 złotych.

Źródło: MF

Wśród wydatków limitowanych znajdują się także wydatki na leki. W tym wypadku odliczeniu podlegają kwoty zakupu lekarstw w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 złotych. Oznacza to, że aby skorzystać z odliczenia, miesięcznie trzeba wydawać na leki więcej niż 100 zł, natomiast odliczyć można całą kwotę nadwyżki ponad 100 zł - jeśli na przykład podatnik wydał na leki w styczniu 2013 r. 180 zł, odliczy za ten miesiąc 80 złotych.

Symulacja wydatków na leki

Miesiąc	Kwota wydatków na leki	Przysługujące odliczenie od dochodu lub przychodu
Styczeń	180 zł	80 zł
Luty	160 zł	60 zł
Marzec	120 zł	20 zł
Kwiecień	80 zł	-
Maj	110 zł	10 zł
Czerwiec	55 zł	-
Lipiec	200 zł	100 zł
Sierpień	120 zł	20 zł
Wrzesień	100 zł	-
Październik	140 zł	40 zł
Listopad	210 zł	110 zł
Grudzień	190 zł	90 zł
Suma	1665 zł	530 zł

W skali roku wygląda to następująco. Załóżmy, że łączne wydatki na leki wyniosły w tym czasie 1665 zł, ale w niektórych miesiącach – ze względu na wydatki poniżej 100 zł – odliczenie nie przysługiwało. W efekcie kwota przysługującego odliczenia wyniosła łącznie 530 zł, co oznacza, że w przypadku podatników objętych 18-proc. stawką podatku roczne zobowiązanie wobec fiskusa będzie niższe o ok. 95 złotych.

Agata Szymborska-Sutton, Tax Care