Jak otrzymać zwrot kosztów stawiennictwa na rozprawie

Do kosztów niezbędnych zalicza się koszty przejazdów do sądu oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie, przy czym suma powyższych wydatków nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego.

Reprezentacja przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego

Jeśli strona jest reprezentowana przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, to znaczy, że jej obecność w sądzie nie jest wymagana i sąd nie zwróci jej kosztów poniesionych w związku z osobistym stawiennictwem. Koszty nieobowiązkowego dojazdu strony do sądu nie są uwzględniane nie tylko w ramach wydatków, ale - w przypadku strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego - także w ramach szerokiego pojęcia kosztów procesu. Powyższe nie dotyczy sytuacji, w której sąd wzywa stronę do osobistego stawiennictwa, pomimo reprezentowania strony przez profesjonalnego pełnomocnika. Wówczas stronie przysługuje roszczenie o zwrot poniesionych kosztów.
 
Zgodnie, natomiast,  z postanowienem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 20 października 1995 r. „Uregulowanie zawarte w art. 98 § 2 zdanie pierwsze k.p.c. oznacza, że strona - która w procesie nie była zastępowana przez pełnomocnika będącego adwokatem, prowadziła proces sama - ma prawo do zwrotu kosztów za przejazdy na każdą rozprawę, a więc także i na te, na które nie była wzywana do osobistego stawiennictwa.”

Jak dochodzić zwrotu kosztów?

W celu otrzymania zwrotu kosztów sądowych należy złożyć ich spis albo zgłosić wniosek o przyznanie kosztów według norm przepisanych najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia. Jednakże w przypadku, gdy strona nie jest reprezentowana przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, o kosztach należnych stronie sąd orzeka z urzędu.

Obowiązek zwrotu kosztów procesowych

Obowiązek zwrotu kosztów, w tym również kosztów osobistego stawiennictwa w sądzie, jest uzależniony od ostatecznego wyniku sprawy, a nie od wyniku postępowania w poszczególnych instancjach i spoczywa, co do zasady na stronie przegrywającej. Od powyższej zasady są jednak wyjątki. W razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione (żadna strona nie będzie obowiązana do zwrotu kosztów) lub stosunkowo rozdzielone (proporcjonalnie). Ponadto, jeśli pozwany nie dał powodu do wytoczenia powództwa i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu, wówczas pozwanemu należy się zwrot kosztów. Sąd może również zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów, albo w ogóle nie obciążać jej kosztami w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Bez względu jednak na wynik sprawy sąd może obciążyć stronę kosztami wywołanymi przez jej niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie.

Kancelaria Prawna Skarbiec