Jak samorządy powinny płacić tzw. janosikowe? "W oparciu o wpływy z podatku VAT"

 – Polsce potrzebna jest dyskusja o nowych mechanizmach finansowania w jednostce samorządu terytorialnego – mówi Marek Sowa, marszałek województwa małopolskiego.

Zdaniem Marka Sowy, znalezienie większości parlamentarnej, która zlikwidowałaby tzw. janosikowe, jest mało prawdopodobne.

 – Nie uważam, by należało całkowicie rezygnować z wspierania uboższych regionów przez bogatsze. Chodzi mi natomiast o debatę, która pozwoli zreformować system wsparcia, tak aby był bardziej sprawiedliwy – przekonuje marszałek.

Głównym źródłem dochodów jednostek samorządowych jest podatek dochodowy od osób prawnych – CIT. W województwie mazowieckim pochodzi z niego 80 proc. wpływów. Jednak siłą rzeczy podatek ten jest silnie uzależniony od wahań koniunktury. Ta była dobra dla Mazowsza przed dwoma laty, natomiast obecnie województwo znalazło się na skraju bankructwa. Dlatego też władze województwa zapowiedziały, że janosikowego w tym roku nie zapłacą. Chodzi o ponad 600 mln zł.

 – Na pewno niesprawiedliwe jest to, że Mazowsze dziś ponosi koszty z tytułu dochodów uzyskiwanych dwa lata temu, kiedy koniunktura była trochę lepsza – twierdzi Sowa. – Zgadzam się z władzami Mazowsza, że wypłacenie 600 czy 700 milionów złotych rocznie do budżetu państwa musi być bolesne i trudno, by przeszło w sposób naturalny i akceptowalny.

Zdaniem marszałka Sowy bardziej sprawiedliwym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie udziału samorządów w przychodach z podatku VAT i wyliczanie podatku solidarnościowego w oparciu o nie.

 – To podatek znacznie bardziej stabilny, bo zależny od konsumpcji. A większość ludzi wydaje pieniądze w swoim miejscu zamieszkania. Uważam, że takie rozwiązanie byłoby uczciwsze – twierdzi Sowa.

Tzw. janosikowe w 2013 r. oprócz województwa mazowieckiego ma zapłacić również województwo dolnośląskie. Wynika to głównie z obecności w nim KGHM – jednego z największych płatników CIT. Mimo to Dolny Ślask będzie beneficjentem netto, gdyż otrzyma także środki z tego podatku – o 4 mln złotych więcej niż zapłaci. Jedynym województwem, które realnie straci, będzie Mazowieckie.