O powstaniu w radiu

7 maja br. odbył się w siedzibie Polskiego Radia S.A. panel p.t. „Powstanie Warszawskie w eterze” zorganizowany przez Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Pamięci Narodowej oraz Polskie Radio S.A. Na temat obrazu Powstania Warszawskiego na falach Radiostacji „Błyskawica”, Radia Polskiego w Londynie, Polskiego Radia, Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa wypowiadali się paneliści: Władysław Bartoszewski, Jerzy Kaniewicz, Andrzej Krzysztof Kunert oraz Jacek Sawicki.

Spotkanie, w którym uczestniczyli radiowcy, historycy, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej oraz Związku Powstańców Warszawskich prowadził profesor Jerzy Eisler.

Witając wszystkich przybyłych na spotkanie Andrzej Siezieniewski Prezes Zarządu Polskiego Radia S.A. podkreślił, że prześledzenie sposobów przedstawiania historii Powstania Warszawskiego na antenie radiowej jest jednym z zadań powstałego w ubiegłym roku Centrum Historii Polskiej Radiofonii.

Podkreślił również, że temat Powstania Warszawskiego na antenie Polskiego Radia był poruszany niejednokrotnie, zaś seria reportaży nt. powstania zrealizowanych przez Studio Reportażu i Dokumentu PR (wydanych również na CD) weszła na stałe do kanonu polskiej dokumentalistyki.

Profesor Jerzy Eisler powiedział, że przez kilkadziesiąt lat wokół tematu powstania toczyła się „wojna w eterze”. Poddane cenzurze audycje pierwszej publicznej rozgłośni w Lublinie „Pszczółka” i powojennego Polskiego Radia manipulowały faktami. "Chodziło o to, aby przekonać społeczeństwo, że powstanie było niepotrzebną ofiarą. Między innymi podawano znacznie zawyżoną liczbę osób, które zginęły" - mówił historyk doktor Andrzej Kunert.

Prawdziwy obraz powstania, podkreślali uczestnicy konferencji, przekazywała natomiast od 52 roku sekcja polska Radio Wolna Europa. W jej audycjach redagowanych niejednokrotnie przez weteranów powstania, można było usłyszeć wypowiedzi generała Tadeusza Komorowskiego "Bora", Edwarda Mikołąjczyka, czy generała Władysława Andersa.

W Polskim Radiu przełom nastąpił w 1981 roku - wtedy zaczęło mówić prawdę o powstaniu. Między innymi ukazał się cykl audycji, których współautorem był Władysław Bartoszewski. Uczestnicy konferencji podkreślali, że Polskie Radio, szczególnie w ciągu ostatnich kilkunastu lat, odegrało wielką rolę w odkłamaniu obrazu powstania warszawskiego. Dziennikarz ze Studia Reportażu Polskiego Radia Krzysztof Wyrzykowski podkreślił natomiast ,że już w latach 60., reportażyści publicznego radia, mimo panującej cenzury, tworzyli i "przemycali" na antenę reportaże o tematyce powstańczej. Do czołowych autorek ówcześnie realizowanych audycji dokumentalnych z udziałem powstańców należy Krystyna Melion.