W 2023 r. startupy mają dać polskiej gospodarce 2,2 mld zł i 50 tys. miejsc pracy (analiza)

Według wyliczeń firmy doradczej Deloitte w 2023 roku polskie startupy mają przynieść polskiej gospodarce ponad 2,2 mld zł wartości dodanej. Na tę kwotę składa się nie tylko wartość wypracowana bezpośrednio przez młode polskie firmy technologiczne, ale ich pośredni wpływ na gospodarkę. Część z tej kwoty to wpływ indukowany, czyli wartość zbudowana w oparciu  o nowe miejsca pracy i związane z nimi wynagrodzenia.

Rząd wyda 2,8 mld zł na program wsparcia startupów, branża z nadziejami i ciekawością efektów (komentarze)

W 2023 roku dzięki polskim startupom będzie dostępnych ponad 50,2 tys. miejsc pracy. Bezpośrednio w młodych polskich firmach technologicznych będzie wtedy pracować 34,2 tys. osób. Dochody gopwdarstw domowych wygenerowane dzięki startupom przekroczą 750 mln zł.

Obecnie jednak polski rynek startupów nie jest dojrzały. W Polsce tylko 4 aniołów biznesu przypada na milion obywateli. W Niemczech jest ich 19. a w Wielkiej Brytanii 66. Dla krajów OECD mediana procentowego udziału w PKB inwestycji funduszy VC wynosi  0,027 proc., a w Polsce zaledwie 0,005 proc. W Izraelu jest to 0,383 proc. Braki widać również w takich kwestiach jak kapitał społeczny i ludzi oraz otoczeniu prawnym.

Joanna Drabent: startupowa Europa wciąż daleko za USA, a Polska w jej ogonie

Ponad 70 proc. polskich startupów utrzymuje się z oszczędności założycieli. Niecałe 45 proc. deklaruje, że finansowanie zapewniają im bieżące przychody. Jeden na cztery startupy pozyskał pieniądze od inwestorów, a co piąty finansuje się z różnych dotacji.

Połowa polskich startupów to firmy z sektora ICT. Jedna trzecia natomiast działa w szeroko pojętym sektorze kreatywnym. Trzecią największą grupą pod względem branżowym są firmy zajmujące się unowocześnianiem sektora energetycznego. Biotechnologia to 9 proc. startupów, a nanotechnologia niecałych 7 proc.

36 proc. polskich startupów znajduje się w tej chwili w fazie walidacji, czyli zaczyna sprzedawać swoje produkty lub usługi na rynku. Drugą największą grupą są firmy, które chcą wyskalować swoją działalności, co oznacza, że mają już w miarę dojrzałą pozycję na lokalnym rynku, zarabiają i szukają sposobów na poszerzenie swojej działalności. Zaledwie 1,71 proc. polskich startupów to firmy ze stabilną pozycją, gotowe do wejścia na giełdę.

Mariusz Gralewski o największej rundzie finansowania w historii polskich startupów: nie wierzyłem, że to się uda

Polskie startupy to bardzo małe firmy. Przeważnie mają od 1 do 4 pracowników. Takich firm jest prawie 64 proc. Co piąty polski startup zatrudnia od 5 do 9 osób, a w wypadku 16,67 proc. spółek zatrudnienie przekracza 10 osób.

Większość polskich startupów osiąga roczne przychody, które nie przekraczają 100 tys. zł rocznie. Jeden na cztery startupy ma w tym roku wygenerować przychody od 500 tys. zł do 2 mln, a jeden na pięć od 100 do 500 tys., wynika z prognoz Deloitte. Znikomy procent może się pochwalić przychodami przekraczającymi 10 mln zł, ale odsetek ten stale rośnie.

Aż 65 proc. startupów rośnie o mniej niż 20 proc. rocznie. 12,57 proc. notuje wzrosty rok do roku na poziomie od 21 do 50 proc., a 8 proc. od 51 proc. do 100 proc. Startupów rosnących w tempie przekraczającym 1000 proc. rocznie jest w Polsce 2,25 proc. Najmniej startupów rozwija się w tempie od 501 do 1000 proc. - 1,14 proc.

Najszybciej rozwijającymi się startupami są te firmy, które działają w sektorze ICT. Tylko w tym sektorze oraz szeroko pojętym przemyśle kreatywnym znalazły się spółki rosnące w tempie przekraczającym 1000 proc. rok do roku. Najwolniej rozwijającą się biznesowo branżą jest biotechnologia.

Najczęściej założyciel startupu w Polsce ma między 26 a 30 lat.  Druga najliczniejszą grupą wiekową są trzydziestolatkowie. Niecałe 20 proc. startupowców w Polsce to osoby między 41. a 50. rokiem życia. Najmniej założycieli startupów znajduje się w najniższych i najwyższych grupach wiekowych. Sytuacja ma się podobnie jeżeli chodzi o osoby pracujące w startupach, z tą jednak różnicą, że w tym gronie nie znajdują się osoby po 60. roku życia.

57 proc. założycieli startupów to osoby z wykształceniem wyższym magisterskim. Jeden na trzech spośród nich ma wykształcenie inżynierskie. Łącznie wykształcenie wyższe w jakiejkolwiek formie posiada prawie 85 proc. założycieli startupów. Sytuacja wygląda niemal identycznie wśród pracowników startupów, z tą różnicą, że wśród osób zatrudnionych w startupach nie ma dr. hab., profesorów ani osób z wykształceniem zawodowym.

Niecałe 44 proc. polskich startupów nie zwiększa swojego zatrudnienia. Niewiele ponad 18 proc. młodych firm zwiększa zatrudnienie o jedną piątą, a 12 proc. od 21 do 40 proc. Ok. 4 proc. startupów podwaja swój skład w ciągu roku, a wzrost zatrudnienia w 6,32 proc. spółek przekroczył w minionym roku 200 proc.

Połowa pracowników polskich startupów to osoby samozatrudnione. W formie umowy o dzieło współpracuje 37 proc. pracowników młodych firm w Polsce, a umowy-zlecenia 35 proc. Etatami w startupach może pochwalić się 32 proc. pracowników.

Polskie startupy zatrudniają głównie programistów, sprzedawców i specjalistów od marketingu. Co piąty startup współpracuje z wynajętym menedżerem. Również co piąta młoda firma wynajmuje specjalistów od rozwoju biznesu i obsługi klienta. Grupą najrzadziej zatrudnianą przez polskie startupy są specjaliści od zarządzania zasobami ludzkimi.

Prawie 60 proc. polskich startupów to spółki z o.o. Niecałe 15 proc. ma formę jednoosobowej działalności gospodarczej. Trzecią najpopularniejszą formą prawną wśród polskich młodych firm technologicznych jest spółka komandytowa lub komandytowo-aukcyjna. 8 proc. startupów w ogóle nie ma formy prawnej, a 4,57 proc. nie ma osobnej formy prawnej, lecz działa w inkubatorze zrzeszającym wiele firm.

Podstawą raportu „Diagnoza ekosystemu startupów w Polsce” firmy Deloitte było badanie ankietowe. Ankieta skierowana była do podmiotów prowadzących lub planujących rozpoczęcie działalności w Polsce. Ankietę wypełniło 211 startupów. Wypełniającymi w 4/5 byli ich założyciele. Szacując wpływ ekosystemu startupów na polską gospodarkę, posłużono się natomiast modelem przepływów międzygałęziowych z wykorzystaniem danych z przeprowadzonej ankiety oraz tablic przepływów międzygałęziowych Głównego Urzędu Statystycznego.