Złotówkowicze o pomocy dla frankowiczów: to niesprawiedliwe

W ciągu ostatniego roku kredytobiorcy hipoteczni przesunęli poparcie z Nowoczesnej na PO i Kukiz’15. Wśród złotówkowiczów o 3% spadły notowania PiS, co przeczy ogólnokrajowej tendencji wzrastających wyników partii rządzącej i może być skutkiem niezadowolenia z planów pomocy dla frankowiczów.

Od zeszłego roku liczba zadowolonych frankowiczów wzrosła o 7 pkt. proc. i wynosi obecnie 45%. Równolegle o 8 pkt. proc. spadło w tej grupie zainteresowanie dyskusją dotyczącą rozwiązania sprawy kredytów frankowych - obecnie śledzi ją 67% osób.

1/3 kredytobiorców frankowych interesuje się działalnością organizacji i stowarzyszeń, które zajmują się sprawami osób mających kredyty hipoteczne. Działalnością takich organizacji częściej interesują się osoby niezadowolone ze swoich kredytów.

80% złotówkowiczów uważa, że pomoc frankowiczom jest niesprawiedliwa wobec kredytobiorców złotowych. Wśród frankowiczów spada przekonanie, że udzielenie publicznej pomocy osobom posiadającym kredyty we frankach szwajcarskich byłoby sprawiedliwe wobec innych grup klientów banków: wobec kredytobiorców hipotecznych złotowych (spadek o 4 pkt. proc.), kredytobiorców kredytów konsumpcyjnych (spadek 4 pkt. proc.), osób które trzymają swoje pieniądze w bankach (spadek o 6 pkt. proc., posiadaczy kredytów mieszkaniowych w innych walutach (spadek o 3 pkt. proc.) oraz innych grup społecznych (spadek o 3 pkt. proc.).

Frankowicze częściej niż kredytobiorcy złotówkowi oczekują pomocy w spłacie swojego kredytu mieszkaniowego (53% w porównaniu do 32%). Wśród ogółu kredytobiorców przeważa pogląd, że pomoc powinny otrzymać przede wszystkim osoby, które mają trudności ze spłatą kredytu, niezależnie od tego w jakiej walucie posiadają kredyt. Za takim rozwiązaniem opowiada się 19% frankowiczów oraz 23% kredytobiorców złotówkowych. Frankowicze istotnie częściej niż kredytobiorcy złotówkowi uważają, że pomoc powinny otrzymywać osoby, które mają kredyty we frankach, niezależnie od ich sytuacji materialnej. Takiego zdania jest 16% frankowiczów i 2% złotówkowiczów. Złotówkowicze, jeśli opowiadają się za wsparciem, to zasadniczo są zdania, że albo należy się ono wszystkim, albo tym, którzy mają trudności w spłacie kredytu.

Wsparcie frankowiczów, związane z przewalutowaniem kredytów na złote, łączyć się może z wysokimi kosztami, które poniosłoby całe społeczeństwo. Częściej przeciwnikami takiego rozwiązania są kredytobiorcy złotówkowi niż frankowi. Jednak w stosunku do poprzedniego roku o 6 pkt. proc. spadł odsetek frankowiczów, którzy popierają pomoc w spłacie kredytu we frankach, łączącą się z wysokimi kosztami. Zmniejszyła się też presja frankowiczów na to, aby organizacje, politycy, banki, rząd, czy prezydent podejmowali w ich imieniu działania, mające pomóc w spłacie kredytu. 53% frankowiczów, mniej o 4 pkt. proc. niż przed rokiem, oczekuje, aby różne osoby czy organizacje podejmowały w ich imieniu działania mające na celu pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego. Wśród kredytobiorców złotowych takie oczekiwania ma 32%, co oznacza spadek o 3 pkt. proc.

Kredytobiorcy frankowi wykazują większe zaangażowanie w działania społeczne niż kredytobiorcy złotowi: 38% z nich brało udział w publicznej aktywności obywatelskiej w ostatnim roku, 60% popiera manifestacje organizowane przez opozycję, 52% sympatyzuje z demonstracjami sprzeciwu wobec zaproponowanych reform sądu, a 44 z Czarnymi Marszami. 9% frankowiczów odnosi się pozytywnie do miesięcznic smoleńskich i działalności Radia Maryja.

Kredytobiorcy hipoteczni są w głównej mierze zwolennikami opozycyjnych partii politycznych. 40% frankowiczów zagłosowałoby na PO i Nowoczesną, a 36% złotówkowiczów na PO i Kukiz’15. Partię rządzącą popiera mniej niż co piąty kredytobiorca – 17% frankowiczów i 20% złotówkowiczów. W ciągu ostatniego roku o 15 pkt. proc. spadło poparcie frankowiczów dla Nowoczesnej, a głosy jej byłych wyborców rozłożyły się na wzrost notowań kilku partii – PO (+8 pkt. proc.), PiS (+3 pkt. proc.) i Kukiz’15 (+3 pkt. proc.). W grupie kredytobiorców złotówkowych również zdecydowanie mniej osób niż przed rokiem zagłosowałoby na Nowoczesną (-17 pkt. proc.) i PiS (-3 pkt. proc.), zyskały za to PO (+10 pkt. proc.), Kukiz'15 (+7 pkt. proc.) i PSL (+ 3 pkt. proc.).

Działania prezydenta w sprawie pomocy dla osób mających kredyty hipoteczne poprawiają jego wizerunek w tej grupie wyborców. 71% frankowiczów stwierdza, że propozycje Andrzeja Dudy wpływają̨ pozytywnie na ich opinię o prezydencie, jednak 58% uznaje, że są one niewystarczające, a 14% - nadmierne. Również 60% kredytobiorców złotowych pozytywnie ocenia działania prezydenta odnośnie sprawy frankowej, za nadmierne uznaje je 25%, a za niewystarczające - 20%.

Profil społeczno-demograficzny kredytobiorców hipotecznych różni się od profilu przeciętnego Polaka. Kredytobiorcy to częściej mężczyźni, osoby młodsze, mieszkańcy miast, w szczególności tych największych (wśród ogółu populacji Polaków jest dwukrotnie mniej osób mieszkających w miastach powyżej 500 tys. ludności niż wśród kredytobiorców hipotecznych), osoby z wykształceniem wyższym (niemal 63% wśród kredytobiorców i 22% wśród ogółu).

Frankowicze to częściej niż złotówkowicze osoby mieszkające w największych miastach (odpowiednio 31% i 19%), posiadające wyższe wykształcenie (75% i 57%) i cieszące się wyższym statusem materialnym. Wśród osób z kredytami we frankach szwajcarskich niemal co trzecia osoba (30%) zarabia ponad 5 tys. zł netto miesięcznie, a wśród kredytobiorców złotówkowych - co piąta (19%). Powyżej 10 tys. zł netto zarabia dwukrotnie więcej kredytobiorców frankowych (12%) niż złotowych (6%).

Druga fala badania "Poglądy polityczne kredytobiorców" została zrealizowana przez Kantar Public na zlecenie Instytutu Jagiellońskiego w październiku 2017 r., techniką wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI), na reprezentatywnej próbie 1000 kredytobiorców hipotecznych, w tym 720 osób posiadających kredyty w złotówkach, 230 we frankach szwajcarskich oraz 50 w innych walutach obcych. Zastosowane dane dotyczące odsetka kredytobiorców są zgodne ze statystykami Biura Informacji Kredytowej. Pierwsza fala badania została przeprowadzona w maju 2016 r.