Jak dbać o prywatność w mediach społecznościowych

Platformy społcznościowe cieszą się niezmiennie rosnącą popularnością. Facebook i Instagram od lat są hegemonami, natomiast zwłaszcza młodsi użytkownicy coraz częściej wybierają Snapchata czy rosnącego mocno w ostatnich latach TikToka.

Wielu internautów nie zdaje sobie sprawy, że pozornie błahe aktywności w social media mogą nieść ze sobą poważne ryzyko. Ataki hakerskie które mogą skutkować utratą pieniędzy lub wrażliwych danych, kojarzą z korzystaniem z bankowości czy poczty elektronicznej. Natomiast narzędzia na platformach społecznościowych, służące do ochrony prywatności, wydają się skomplikowane.

Tymczasem regularnie pojawiają się informacje o działaniach cyberprzestępców wymierzonych w użytkowników social media. W październiku ub.r. jedna z grup hakerskich wystawiła na sprzedaż 1,5 mld poufnych danych użytkowników Facebooka (imiona i nazwiska, adresy mailowe, numery telefonów), za pakiet 1 mln danych oczekiwała 5 tys. dolarów.

Właściciele platform nie zawsze nadążają za przestępcami internetowymi, nawet po wielkim synale ostrzegawczym, jakim dla branży social mediowej była afera Cambridge Analityca. Koncern Meta, do którego należą Facebook, Instagram, Messenger i WhatsApp, dopiero niedawno uprościł zasady ochrony prywatności, tak żeby były dużo bardziej zrozumiałe dla użytkowników.

Jak chronić prywatność na Facebooku, Instagramie i TikToku

Czy przeciętni internauci mogą zwiększyć swoje bezpieczeństwo na platformach społecznościowych? Okazuje się, że nie trzeba do tego specjalistycznych kompetencji.

Proste sposoby na ochronę prywatności w social media można poznać na blogu ExpressVPN:
- nie należy łączyć swoich profili na różnych platformach społecznościowych,
- warto korzystać z wielu kont na jednej platformie (przykładowo jednego prywatnego, a drugiego publicznego), żeby na każdym publikować treści dostosowane do jego odbiorców,
- przed publikacją zdjęcia warto zastanowić się, czy nie przestawia ono prywatnych treści, np. o lokalizacji czy tożsamości,
- warto też przed zamieszczeniem zdjęcia usunąć jego metadane i dane o lokalizacji,
- można zablokować innym użytkownikom możliwość oznaczania swojego profilu na ich zdjęciach oraz wymagać zatwierdzania tagów ze swoim profilem,
- warto swoje bardziej prywatne wpisy ustawiać jako widoczne tylko dla wybranej części znajomych na platformie.

Wiele platform umożliwia logowanie się do nich z użyciem profilu z Facebooka czy Google. Należy jednak mieć świadomość, że w ten sposób te same dane są furtką do naszych kont w wielu serwisach, która w najgorszym razie może trafić w nieodpowiednie ręce.

Podobnie jest z połączonymi profilami na platforma społecznościowych - publikując tę samą treści na wszystkich, szeroko otwieramy furtkę do naszej prywatności. Nawet na jednej platformie możemy mieć profil dla najbliższych znajomych, na którym więcej piszemy o życiu prywatnym, oraz bardziej oficjalny profil, gdzie relacjonujemy swoje aktywności zawodowe.

Szczegółowe opcje prywatności można znaleźć w ramach Ustawień, które na wielu platformach społecznościowych wyświetlają się po kliknięciu w miniaturkę posiadacza profilu w prawym górnym rogu.

Jak usunąć metadane ze zdjęcia

Z kolei skrupulatne przeglądanie zdjęć przed publikacją to już absolutna podstawa BHP podczas korzystania z social media.

Usuwanie metadanych i danych o lokalizacji może wydawać się skomplikowane, ale nic bardziej mylnego. Jeśli zdjęcie jest zapisane na komputerze z Windowsem, należy kliknąć w plik prawym przyciskiem i wybrać „Właściwości”, a potem kartę „Szczegóły”. W niej należy zaznaczyć opcję „Usuń właściwości oraz informacje osobiste.”

To sposób najprostszy, ale można też skorzystać z darmowej aplikacji, na przykład GIMP – GNU Image Manipulation Program (dostępnej pod tym adresem). Po wgraniu do niej pliku graficznego trzeba w opcjach zaawansowanych odznaczyć „Save EXIF data” i wybrać „Export”. Otrzymamy plik już bez wrażliwych danych.

Metadane ze zdjęć można też wyczyścić od razu na smartfonie. W przypadku telefonów z Androidem dostępne są bezpłatne aplikacje, przykładowo EZ UnEXIF Free, które pozwalają zastąpić wszystkie fotografie z galerii ich kopiami bez metadanych albo dodatkowo zapisać te kopie oprócz oryginalnych plików.

Natomiast iOS wprowadził podobną opcję w ramach aplikacji Zdjęcia. Przy udostępnianiu wybranych fotografii należy kliknąć w „Opcje”, gdzie na liście można odznaczyć „Lokalizację i „Wszystkie dane zdjęcia”. Dzięki temu fotografie zostaną przesłane już bez tych danych. Przy czym ten wybór jest jednorazowy, należy go powtarzać przy każdym udostępnianiu określonego zdjęcia.

Czy warto pamiętać o tych wszystkich środkach ostrożności? CERT Polska, który w ramach państwowego instytutu alarmuje o zagrożeniach cybernetycznych, właśnie poinformował, że hakerzy z grupy UNC1151/Ghostwriter od ponad roku atakują skrzynki mailowe polskich internautów, podszywając się pod popularne domeny poczty elektronicznej, jak WP, Interia czy Onet.

Naiwnością byłoby sądzić, że cyberprzestępcy nie czyhają na nasze wrażliwe dane także na platformach społecznościowych.