Magda Łucyan napisała książkę "Powstańcy”, zbiór rozmów z uczestnikami Powstania Warszawskiego

Dziennikarka rozmawia z ostatnimi żyjącymi świadkami i uczestnikami Powstania, które wybuchło 1 sierpnia 1944 roku. Pyta ich o wspomnienia - nie tylko o walki i historyczne fakty - ale przede o emocje i wspomnienia oraz o to, co czuli jako młodzi ludzie, stający do walki.

Magda Łucyan zadaje m.in. pytanie o to, dlaczego poszli walczyć? Jak wyglądało ich pożegnanie z rodzicami? Co czuli, kiedy tracili przyjaciół? Jak wyglądały ich pierwsze zauroczenia, kiedy trzeba było walczyć? Co czuli, kiedy Powstanie wybuchło?

Każdego z Powstańców pyta także o przesłanie dla młodych ludzi: co powiedzieliby nastolatkom, którymi samymi byli, kiedy szli strzelać do wroga? Z książki da się odczytać wiele ważnych przesłań, m.in. słowa, że "Wolność nie jest dana raz na zawsze i trzeba o tym pamiętać”.

Książka "o ludziach, ich emocjach, motywacjach, miłościach"

W rozmowie z portalem Wirtualnemedia.pl Magda Łucyan mówi, że zależało jej na tym, by pokazać Powstańców nie jedynie jako ludzi z odznakami na piersi - tak jak młodzi widzą ich zwykle w telewizji, podczas oficjalnych uroczystości - a „przede wszystkim jako ciepłe, kochane i otwarte osoby, które nie tylko walczyły za Polskę, ale też mogą nasze pokolenie wiele nauczyć”.

- Chciałam pokazać ich takimi, jacy są naprawdę - deklaruje. - Zależało mi na tym, aby mówili do mnie jak do młodej dziewczyny, jak do wnuczki. Chciałam, aby właśnie z tej perspektywy mówili także o tych tragicznych wspomnieniach. To nie jest książka historyczna. Nie skupiam się w niej na szlakach bojowych poszczególnych batalionów, uzbrojeniu, rozstawieniu wojsk czy zdobywaniu kolejnych celów, choć oczywiście to wszystko dzieje się w tle - tłumaczy.

Według niej jest to przede wszystkim książka „o ludziach, ich emocjach, motywacjach, miłościach, przyjaźniach i w końcu o tragediach, których doświadczyli Powstańcy”.

- Swoich bohaterów pytam o to czego się bali i dlaczego poszli walczyć. Chcę poznać ich charakter, cechy i wartości, jakimi kierują się całe swoje życie - podkreśla w rozmowie z nami dziennikarka.

Autorka uważa, że Powstańcy bardzo chętnie opowiadają o swoich doświadczeniach. - Są otwarci, chcą dzielić się tym co przeżyli i wpuścili mnie do świata swoich wspomnień bez żadnych uprzedzeń. Wiele razy zadawałam sobie pytanie czy mam prawo prosić ich, by do tego wracali. Mają naprawdę straszne wspomnienia: śmierci, zbrodni, pożegnania z rodziną. Jednak w książce są tez te piękne wspomnienia. Każda z tych rozmów była dla mnie wyjątkowa. Rozmowy trwały kilka godzin, nie tylko przed kamerą, ale i w zaciszu domowym - mówi nam.

Publikacja składa się z dziewięciu rozmów z uczestnikami walk. Dwóch bohaterów nie doczekało premiery - generał Zbigniew Ścibor Rylski ps. "Motyl” zmarł 3 sierpnia 2018 roku. Miał 101 lat. Natomiast 17 listopada 2018 roku odszedł Andrzej Wiczyński ps. "Antek”. Miał 92 lata.

- Myślę, że to, co dziś możemy dla nich zrobić to poznać ich historie i porozmawiać o ich poświęceniu - mówi nam Magda Łucyan. - Traktuję napisanie tej książki jako pewnego rodzaju misję, ale nie rozumianą w sposób patetyczny czy górnolotny. Po prostu bardzo bym chciała, aby wszyscy mogli poznać tych wyjątkowych ludzi, Powstańców. Zależy mi na tym by trafić do młodych ludzi, by wiedzieli, do czego może doprowadzić skrajna ideologia - podsumowuje.

Według niej, obecnie w przestrzeni publicznej bardzo dużo osób daje sobie prawo do wyrażania swoich „niepodważalnych” poglądów, tez i prawd ostatecznych. - Myślę, że tak naprawdę nikt inny, tylko oni - ci którzy doświadczyli wojny, obozów, tragedii getta - to są ludzie, którzy mogą nam coś przekazać: swoją mądrość; wyznaczyć nam drogowskazy, którymi możemy się kierować, jeśli tylko zechcemy. Zauważyłam, że ludzie chcą słuchać opowieści świadków historii, że są zmęczeni kłótnią o prawdę historyczną. Wolą posłuchać kogoś, kto ma za sobą takie doświadczenia - ocenia dziennikarka.

Książkę można kupić we wszystkich księgarniach - stacjonarnych oraz internetowych, kosztuje 46,90 złotych. Ukazała się w nakładzie 6 tys. egzemplarzy.

Magda Łucyan z własnymi cyklami rozmów z Powstańcami w TVN24

W ubiegłym roku od 23 lipca do 1 sierpnia, w związku z 74. rocznicą Powstania Warszawskiego na antenie TVN24 został wyemitowany 10-odcinkowy reportaż, poświęcony historiom żyjących uczestników Powstania Warszawskiego. Autorką cyklu również była Magda Łucyan.

W ten sposób stacja chciała oddać hołd pamięci poległych obrońców stolicy. W „Faktach po południu” pokazano 7-minutowe rozmowy z dziesięcioma uczestnikami Powstania. Dodatkowo na stronie TVN24.pl w zakładce „Powstańcy” można było zobaczyć kolejne, uzupełniające odsłony tych wywiadów.

Natomiast od niedzieli, 20 stycznia 2019 roku TVN24 emitowała cykl "Obóz. Rozmowy Magdy Łucyan”. Zrealizowano w nim 8 odcinków, w którym reporterka rozmawiała z byłymi więźniami Auschwitz-Birkenau. Program powstał we współpracy z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Z kolei od 15 kwietnia br. na antenie TVN24 oraz w portalu TVN24.pl można było oglądać autorski cykl rozmów reporterki z osobami, które ocalały z getta warszawskiego. Stacja wyemitowała pięć rozmów - codziennie o godzinie 17.00 w programie „Fakty po południu” w TVN24 - od 15.04 do 19.04 (finał cyklu przypadał w rocznicę wybuchu powstania w Getcie Warszawskim). Cykl „Getto” powstał we współpracy z Muzeum Polin w Warszawie, gdzie były realizowane zdjęcia.

Magda Łucyan pracuje w “Faktach” TVN od końca 2012 roku, gdzie najpierw przez kilka miesięcy pracowała jako asystentka reportera, a następnie – aż do dzisiaj - jako reporterka. Wcześniej przez dwa lata związana była z Radiem ZET.